اشک های بی صدا

یک پیشنهاد کاملا عملیاتی و کاربردی برای مقابله با قاچاق

علی رغم تصریح رهبر انقلاب درباره ممنوعیت واردات کالای مشابه داخلی، نمایندگان مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه ۹۷، تحت عنوان حمایت از تولید داخلی، صرفا به افزایش یک درصدی تعرفه موثر کالای مشابه داخلی رای دادند و جلوی واردات را نگرفتند.
در حمایت از کالای داخلی یکی از مزایای اصلی سیاست اعمال ممنوعیت واردات نسبت به حمایت تعرفه‌ای این است که اولی قاچاق را تقریبا ناممکن می‌کند اما دومی تشویق به قاچاق می‌کند.
وقتی واردات کالایی ممنوع شد، طبیعتا هرچه از آن کالا در بازار موجود باشد، قاچاق است و می‌توان به راحتی آن کالا را شناسایی کرد و جلوی عرضه‌اش را گرفت.
اما هنگامی که دولت صرفا تعرفه را افزایش می‌دهد، در واقع انگیزه قاچاق را در واردکننده تقویت می‌کند. چرا که اگر آن کالا به صورت قاچاق وارد شود، واردکننده عوارض گمرکی پرداخت نکرده و به سود بیشتری خواهد رسید‌.
لیبرال‌ها دقیقا نقطه مقابل این توصیه را دارند. می‌گویند برای مقابله با قاچاق، تعرفه ها را کاهش دهیم تا واردکننده انگیزه قاچاق نداشته باشد! برای این جماعت مهم نیست که واردات چه بر سر اقتصاد کشور می‌آورد. آنچه مهم است، تعهد ایدئولوژیک‌شان به آزادسازی تجاری-و البته منافع گروه‌های واردکننده- است که به انحاء گوناگون برای تحققش دلیل می‌تراشند و استدلال می‌کنند.
عمده کالاهای قاچاق، مشابه داخلی دارند. اگر واردات کالای مشابه داخلی را کاملا ممنوع کردیم، بخش اعظم بحران ویرانگر قاچاق نیز حل خواهد شد. در این صورت، دیگر نیازی به طرح‌هایی برای تفکیک کالای قاچاق از غیر آن در بازار نیز نخواهد بود که یا متقلبان دورش بزنند یا مدیران امروز پس از هزینه‌های هنگفت دیروز، به راحتی کنارش بگذارند.
هنوز دیر نشده است. نمایندگان مجلس به جای طرح دو فوریتی الزام دولت به خرید کالای ایرانی- که به مناسبت عنوان سال ۹۷ در دستور کارشان است- طرح ممنوعیت واردات کالای مشابه داخلی را تصویب کنند. وقتی کالای مشابه داخلی وارد نشد، دولت هم لاجرم کالای ایرانی خریداری خواهد کرد!