مقصود از موت اختیاری چیست؟
مقصود از موت اختیاری چیست؟
پاسخ: يكى از تعابيرى كه در سير الى الله به آن اشاره می شود، موت اختيارى است. موت اختيارى يعنى با قطع دلبستگى از دنيا، نفس امّاره را ميراندن و شعلهى آن را در وجود خود خاموش كردن.
به تعبير ديگر، يعنى از آمال و آرزوهاى دنيوى دست برداشتن و بدون احساس دشوارى، براى رها كردن و عبور از هر چيز دنيوى و نيز براى رها كردن و رفتن از دنيا، آماده بودن.
به تعبير سوم، يعنى از اراده و خواست خود دست برداشتن و به ارادهى حق تسليم بودن و در برابر مقدّرات الهى از خود نظريّه نداشتن و ابراز وجود، اظهار نظر، چون و چرا و اعتراض نكردن.
به تعبير ديگر، موت اختيارى يعنى به سكوت رسيدن تمام وجود انسان. چه در زبان، چه در انديشه و چه در دل ساكت شدن؛ بهنحوى كه جز به ضرورت، سخن نگفتن، شوق حرف زدن نداشتن و بدون وجود فشارى از درون كه شخص را به سخن گفتن وادار و ترغيب مىكند و بدون نياز به فشار آوردن به خود براى حرف نزدن و بدون احساس دشوارى، بهراحتى ساكت نشستن، و علاوه بر سكوت ظاهرى، گفتوگوى درونى در فكر و ذهن، همچنين انبعاثات و رويشهاى دل در قالب خواستها، آرزوها و احساسها نيز متوقّف و خاموش شدن.
كسى كه به موت اختيارى نايل شده است از يك سو خود را از سايرين مهمتر نمىانگارد و در مصائب، مشكلات و محروميّتهايى كه ديگران نيز به آنها مبتلايند، براى خود تأسّف ويژه نمىخورد و در پى رهاندن خود بهتنهايى، نيست. همچنين شخصى كه به موت اختيارى دست يافته باشد، اسير خودبينى نيست و به فهم، تشخيص، هنرمندى، زيركى، زرنگى و توانمندى خود مغرور و متّكى نيست و به جهل و عجز خود بهعنوان يك مخلوق، واقف و معترف است. فردى كه به موت اختيارى رسيده است نه تنها متكبّر و خودپسند نيست، بلكه با همگان مؤدّب و فروتن است.
مهدی طیّب، شراب طهور، ص ٤٥ تا ٤٦