مشکل گشای مؤمنین
سهمی که خواب بر سلامتی و شادابی جسم و روح آدمی دارد، بر کسی پوشیده نیست، ولی کیفیت خواب نیز بسیار مهم است. اگر خواب همراه با بی نظمی و نا به سامانی باشد، نه تنها تأثیر سازنده خویش را از دست می دهد، بلکه موجب بیماری و سردرد و بی حالی نیز می شود. در سنت اسلامی، مسلمانان شب ها زود می خوابند و صبحگاه، زود بیدار می شوند. افزون بر این، خواب دارای آداب و ادعیه و اورادی است که اگر به کار گرفته شوند، اثری چشمگیر در سلامت جسم و جان و زندگی آدمی بر جای می نهند. یکی از این آداب آن است که آدمی پیش از طلوع فجر برخیزد و خود را برای نماز و دعا آماده سازد و تا هنگام طلوع آفتاب نخوابد. شاید همه ما تجربه کرده باشیم که عمل کردن به این سنت و سود جستن از این وقت عرفانی چه تأثیری در شادابی و سلامتی دارد. بنابر روایات، روزی آدمیان در همین وقت تقسیم می شود و اگر کسی در خواب باشد، از روزی و رزق خویش باز می ماند.
در حدیثی از امام صادق علیه السلام آمده است که خواب بامداد، شوم است و روزی را قطع می کند و رنگ صورت را زرد و زشت می کند. (مجلسی، محمد باقر، حلیة المتقین ص188) با این حال، در برخی روایات آمده است که به یک شرط می توان میان طلوع فجر و طلوع خورشید خوابید و از زیانش به دور ماند. شرط این است که نماز واجب صبح را بخوانیم و ذکر خدای را به جای آوریم. اگر چنین کنیم، کراهت از میان می رود. در حدیثی آمده است که امام صادق علیه السلام به شخصی فرمود:
چون نماز صبح را گزاردی و ذکر خدا را خواندی، اگر پیش از طلوع آفتاب به خواب روی، باکی نیست. (مجلسی، محمد باقر، حلیة المتقین ص188)