انواع وجود در انسان
انواع وجود در انسان
انسان، چهار وجود دارد؛
1️یک وجود جمادی دارد؛ یعنی مثل جمادات كه عرض و طولی دارند، عمق و وزنی دارند، ما هم همین طور هستيم. طولی و عرضی داريم و عمقی و وزنی. این را وجود جمادی می گویند. این یک نوع از وجودهاي من و شما است. این وجود، ارزشی ندارد.
2️انسان، یک وجود نباتی هم دارد؛ یعنی مانند نباتات كه حیات و رشد و مرگ دارند و ترقی می کنند، انسان هم حيات و رشد و مرگ دارد. به این، روح نباتی می گویند.
3️یک وجود حیوانی هم داريم. حیوانات، نقل و انتقال دارند؛ من هم دارم. غضب دارند؛ من هم دارم. محبت دارند؛ من هم دارم. پس تا به حال، انسان دارای وجود جمادی، وجود نباتی و وجود حیواني شد.
4️یک وجود چهارم هم به نام وجود انسانی دارد. وجود انساني، درک کلیات است. کلیات را درک می کند. جزئیات را به کلیات بر می گرداند، استنباط می کند، خیر و شر آینده و گذشته را تمییز می¬دهد. این، مختص به خود انسان است.
این مربوط به چیست؟ مربوط به روح ملکوتی او است. این وجود، به انسان ارزش می دهد. ارزش انسان، به وجود انساني اوست. وقتی که انسان مُرد، آن سه وجود از بین میرود و فقط همین وجود ملکوتی و انسانیت برای او می ماند. ارزش ما به روح ملکوتی است، نه روح حیوانی. خیلی از حیوانات، از من و شما قوی تر و بزرگتر و بهتر هستند؛ نباتات و جمادات هم همین طور. پس ارزش من که حضرت حق می فرماید: «فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقين» (مومنون:14.) به واسطة این روح ملکوتی است .( حجر:29.)
دبايد بدانيم این روح هم مثل جسم است. همين طوری که جسم من صحت و مرض دارد، خواب و بيداري دارد، روح هم همین حالات را دارد. اگر انسان فاسد بشود، این روح او مریض شده است. این بدن چیزی نیست آقا.اين یک سلول گوشتی است. حقيقتِ من، این بدن گوشتي که اینجا نشسته، نيست. حقيقت من، آن روح ملکوتی است که روح چهارم باشد. آن که در وجود من، حکم فرما و محرک من است و به من ارزش ميدهد، روح ملکوتی من است. آن است که ارزش دارد.
آن روح هم مریض می شود. اگر مریض شد، چه باید کرد؟ باید به سراغ طبيب رفت. همین طور که بدن من اگر مریض شد، به سراغ دکتر می روم، آن روح هم اگر مریض شد، دکتر دارد. دکتر او چه کسی است؟ انبیا و اوليا و علمای با عمل، دکتر روح هستند. باید به سراغ اينها رفت و روح را معالجه کرد؛ لذا حضرت حق می فرماید:
قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَكىَ*وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلى ؛ (اعلي:14و15.)
آن کس كه مرضهای روحی خود را اصلاح و معالجه کرد، رستگار شد.