اشک های بی صدا

  شبیه ترین مردم به رسول الله صلی الله علیه و آله 

 امام حسین (ع) وقتی‌ می‌خواستند فرزند بزرگوار و پسر رشیدشان، حضرت علی‌اکبر (ع) را به میدان بفرستند، به خدای متعال عرضه داشتند:

  «اللّـٰهُمَّ اشْهَدْ» خدایا گواه و شاهد باش.

  «فَقَدْ بَرَزَ اِلَيْهِمْ غُلامٌ» پسر رشیدی از فرزندان من به میدان مبارزه با آنها می‌رود و بر آنها حمله‌ور می‌شود

 «اَشْبَهُ‏ النّاسِ‏ خَلْقاً وَ خُلُقاً وَ مَنْطِقاً بِرَسولِكَ» (1)

که شبیه‌ترین مردم از نظر خلقت، منش و منطق به رسول‌الله(ص) است.

  شاید این تعبیر رسا‌ترین تعبیر در عظمت شخصیت حضرت علی اکبر است. تاریخ خلقت، انسانی عظیم‌تر از رسول‌الله (ص) ندیده است و در همه ی ابعاد وجودی، در معرفت، کمالات وجودی، اخلاق، فضائل و مکارم اخلاقی و رفتار و کردار، اشرف خلایق، وجود مقدّس خاتم‌النّبیّین، محمّد مصطفی(ص) است، به‌گونه‌ای که قرآن خُلق ایشان را تمجید کرد:
«اِنَّكَ‏ لَعَلىٰ‏ خُلُقٍ‏ عَظِيمٍ‏».(2)

  بحث‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه جنبه‌ی خلقت جسمانی هر شخص سهم خاصّی در استعداد کمالی او دارد و اگر وجود ما در جنبه‌ی پیکر جسمانی، اعتدال و تعادل را به  طور کامل نداشته باشد، این مرکب کشش اینکه ما بتوانیم پروازهایی را به اوج قلّه‌های بلند کمال انسانی داشته باشیم، ندارد. بحث اعتدال جسم جای خاصّی دارد و اشرف مخلوقات خدا، از لحاظ جسمی در اوج مرتبه‌ی اعتدال است.

  امام حسین (ص) می‌فرمایند علی‌اکبر (ع) «اَشْبَهُ النّاسِ خَلْقاً» یعنی از نظر خلقت و آفرینش، هم از بُعد جسمی و هم از بُعد روحی، شبیه به رسول‌خدا(ص) هستند. یعنی از نظر همه‌ی سرمایه‌هایی که در آفرینش و جنبه‌ی تکوینی، چه جنبه‌های روحانی و چه جسمانی، به پیغمبر‌اکرم(ص) عطا و عنایت شده است؛ شبیه‌ترین مردم در سرمایه‌های خلقتی و آفرینشی به رسول‌الله(ص) که اشرف خلایقند، علی‌اکبر (ع) هستند.

 امام معصوم بر این موضوع گواهی می‌دهند. یک ذرّه اغراق و زیاده‌گویی در آن نیست. این‌گونه نیست که بگوییم فرزندشان بوده و علاقه و عشق پدر و فرزندی سبب شده است که العیاذ بالله اغراق کنند. امام معصوم اهل اغراق نیستند.

  بعد هم از نظر خُلق، حضرت فرمودند: «اَشْبَهُ‏ النّاسِ‏ خَلْقاً وَ خُلُقاً» همان خُلقی که در پیغمبر‌اکرم (ص) بود و قرآن آن را ستود: «اِنَّكَ‏ لَعَلىٰ‏ خُلُقٍ‏ عَظِيمٍ‏»؛ در وجود حضرت علی‌اکبر (ع) به نحو کامل منعکس شده بود. خُلق، منش، سیرت و مکارم و ملکات اخلاقی هم در وجود ایشان در اوج است.

  سوم «مَنْطِقاً». یک معنای منطق سخن گفتن و سخنوری است. پیغمبر‌اکرم (ص) افصح خلق بودند. منهای آیات قرآن که کلام الله است، کلام خود رسول‌الله(ص) افصح کلمات است. مجموعه‌ی سخنان و جملات کوتاه پیغمبر (ص) را که جمع آوری کردند، نامش را نَهجُ‌الفَصاحَة گذاشتند. ائمّه (ع) فرمودند: «نَحْنُ اُمَراءُ الْکَلامِ» (1). اهل‌بیت امیران سخنوری هستند و پیغمبر (ص) اشرف و افضل از همه‌ی آنها می‌باشند. منطق شامل هر دو بعد سخن گفتن، یعنی فنّ سخنوری و محتوای سخنی که شخص می‌گوید، می‌شود. یعنی هم معارفی که از دهان گوینده بیرون می‌آید و هم ادبیات و شیوه و فنّ سخنوری‌یی که او در انتقال معارف و حقایقی که اظهار می‌کند، به‌کار می‌گیرد. اینها در رسول‌اکرم(ص) در اوج است و حضرت اباعبدالله(ع) فرمودند: علی اکبر از نظر منطق شبیه‌ترین مردم به رسول‌خدا (ص) است.

  منطق را اگر به‌معنای استدلال و مبانی برهانی کلام هم بگیریم، یعنی شبیه‌ترین شخص از نظر قدرت برهان، استدلال، تفکّر، منطق و عقلانیت به رسول‌خدا(ص) حضرت علی‌اکبر(ع) هستند.

منبع:

 در محضر استاد مهدی طیب 92/03/30
  1. سیّدبن طاووس، لهوف، ص 113 و مجلسی، بحار، ج 45، ص 43
2. سوره ی قلم، آیه ی 4.