دههی اوّل ذیالحجّه، مدرسهی انقطاع و توحید - قسمت دوم
جز خدا را در عالم ندیدن هم مراتبی دارد که در این ده روز باید تکمیل شود؛ چون گاهی سالک از غیرخدا قطع توجّه میکند؛ امّا خود این قطع توجّه او نوعی التفات و توجّه است. همین که اراده میکند که توجّه خود را از غیرخدا قطع کند، ظهور یک نوع توجّه است. این مقام قطع است و توحید تام بالاتر از این است. مرتبهی بالاتر، مقام انقطاع است.
در مقام انقطاع این اراده، التفات و توجّه نیست؛ خود به خود غیر خدا دیده نمیشود؛ نه اینکه شخص اراده کند غیر خدا را نبیند. این مرتبه ی انقطاع است. و اوج مرتبهی توحید، مرتبهی کمال انقطاع است؛ که در مناجات شعبانیه از خدا میخواهیم:
«اِلـٰـهِی هَبْ لِی كَمالَ اْلاِنْقِطاعِ اِلَیكَ».
این ناظر به مرتبهای است که نه تنها غیر خدا را نمیبیند، آن هم نه با التفات و اراده، که با اراده ی خویش توجّه خود را از غیرخدا قطع کرده باشد؛ بلکه به جایی رسیده است که به طور طبیعی غیر خدا را نمیبیند؛ و به بالاتر از این هم رسیده است؛ یعنی این غیر خدا ندیدنِ خود را هم نمیبیند. این کمال انقطاع است؛ که سالک ندیدن خود را هم نمیبیند و به آن توجّه ندارد. این توحید در بُعد نظری.
امیدواریم سالکالیالله با مراقبات ده روز اوّل ماه ذیالحجّه، که ایّام معدودات است و به تعبیر قرآنکریم ایّام معلومات است، در مراتب توحید نظری و در معرفتالله اینگونه شود.
ادامه دارد…
در محضر استاد مهدی طیب - جلسه ی 11 مهر 92